Het verschil tussen DORA en NIS2 voor de financiële sector: wat je moet weten

Als je verantwoordelijk bent voor compliance, risicomanagement of informatiebeveiliging binnen een financiële organisatie, heb je ongetwijfeld te maken met DORA en NIS2. Beide Europese regelgevingen zijn sinds 2025 van kracht en leggen stevige eisen op aan cybersecurity, ICT-risicobeheer en operationele continuïteit.

Maar wat is nu precies het verschil tussen DORA en NIS2? En belangrijker: wat betekenen deze regels concreet voor banken, verzekeraars, beleggingsondernemingen en fintechs?

In deze blog vergelijken we DORA en NIS2, leggen we uit waar ze overlappen en laten we zien hoe financiële organisaties zich praktisch kunnen voorbereiden, inclusief de rol van digitale escrow en continuïteitsborging van Escrow4all.

Wat is DORA?

De Digital Operational Resilience Act (DORA) is een Europese verordening die zich exclusief richt op de financiële sector. DORA is sinds 17 januari 2025 van toepassing en geldt voor circa twintig typen financiële entiteiten, waaronder:

• Banken
• Verzekeraars
• Betaaldienstverleners
• Beleggingsondernemingen
• Crypto-asset service providers

Het doel van DORA is helder: financiële instellingen moeten bestand zijn tegen digitale verstoringen, zoals cyberaanvallen, ICT-storingen en uitval van kritieke leveranciers.

De vijf pijlers van DORA

DORA is zeer concreet en opgebouwd rond vijf kerngebieden:

1. ICT-risicobeheer
   Een aantoonbaar raamwerk voor identificatie, bescherming, detectie, respons en herstel van ICT-risico’s.
2. Incidentrapportage
   Classificatie en melding van significante ICT-incidenten aan toezichthouders.
3. Digitale weerbaarheidstesten
   Verplichte penetratietesten en, voor grotere instellingen, threat-led penetration testing (TLPT).
4. Third-party ICT risk management
   Strenge eisen aan contracten en afhankelijkheden van externe ICT- en cloudleveranciers.
5. Informatie- en dreigingsdeling
   Vrijwillige samenwerking tussen financiële instellingen om dreigingsinformatie te delen.

Omdat DORA een EU-verordening is, geldt deze direct en uniform in alle lidstaten.

Wat is NIS2?

De Network and Information Security Directive 2 (NIS2) is een Europese richtlijn die de cybersecurity-eisen aanscherpt voor organisaties in 18 kritieke sectoren, waaronder:

• Energie
• Transport
• Gezondheidszorg
• Digitale infrastructuur
• (Delen van) de financiële sector

In Nederland wordt NIS2 geïmplementeerd via de Implementatiewet NIS2. Anders dan DORA vereist NIS2 dus nationale wetgeving, wat kan leiden tot kleine verschillen per lidstaat.

Belangrijkste verplichtingen onder NIS2

• Zware sancties (tot €10 miljoen of 2% van de wereldwijde omzet)
• Risicobeheermaatregelen voor cybersecurity
• Supply chain security (ketenverantwoordelijkheid)
• Incidentmeldplicht (eerste melding binnen 24 uur)
• Bestuurlijke aansprakelijkheid

De belangrijkste verschillen tussen DORA en NIS2

Hoewel DORA en NIS2 beide gericht zijn op het versterken van digitale weerbaarheid, verschillen ze fundamenteel in opzet, reikwijdte en focus. Het eerste onderscheid zit in het toepassingsgebied. DORA is een sectorspecifieke regelgeving die uitsluitend van toepassing is op financiële instellingen en hun kritieke ICT-dienstverleners. Daarmee fungeert DORA als een lex specialis: een gespecialiseerde wet die voorrang heeft wanneer er overlap is met meer algemene regelgeving. NIS2 daarentegen heeft een bredere, sector-overstijgende reikwijdte en is van toepassing op organisaties in achttien kritieke sectoren, waaronder – gedeeltelijk – ook de financiële sector.

Ook de juridische vorm verschilt. DORA is een EU-verordening, wat betekent dat de regels direct en uniform van kracht zijn in alle lidstaten. NIS2 is een EU-richtlijn, die door lidstaten moet worden omgezet in nationale wetgeving. Dit kan leiden tot kleine verschillen in de manier waarop de regels per land worden toegepast en gehandhaafd.

Daarnaast is er een duidelijk verschil in detailniveau en benadering. DORA is zeer technisch en prescriptief. De regelgeving schrijft concreet voor hoe ICT-risicobeheer moet worden ingericht, welke testen verplicht zijn en welke eisen gelden voor contracten met externe ICT-leveranciers. NIS2 hanteert een meer principe en resultaat gedreven aanpak, waarbij organisaties zelf moeten aantonen dat zij passende maatregelen hebben genomen om cyberrisico’s te beheersen en de continuïteit van hun dienstverlening te waarborgen.

Het toezicht verschilt eveneens. DORA wordt gehandhaafd door financiële toezichthouders, zoals de Europese toezichthoudende autoriteiten (ESA’s) en in Nederland door De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM). NIS2 valt onder toezicht van nationale bevoegde autoriteiten, die per lidstaat worden aangewezen.

Tot slot zijn er verschillen in de manier waarop incidentrapportage is ingericht. DORA richt zich specifiek op ICT-incidenten die de operationele veerkracht en kritieke functies van financiële instellingen raken. NIS2 stelt strikte tijdslijnen, met een eerste melding binnen 24 uur na detectie, gevolgd door verdere rapportages binnen vastgestelde termijnen.

Praktische gevolgen voor financiële instellingen

Financiële organisaties moeten onder meer:

1. Continuïteit van kritieke systemen aantoonbaar borgen
2. Bepalen onder welke regelgeving zij vallen (DORA, NIS2 of beide)
3. ICT-risicobeheer structureel inrichten
4. Leverancierscontracten herzien (cloud, SaaS, software)
5. Weerbaarheidstesten uitvoeren
6. Incidentprocessen formaliseren

De rol van Escrow4all bij DORA- en NIS2-compliance

Zowel DORA als NIS2 leggen expliciet de nadruk op third-party risk management en continuïteit van kritieke ICT-diensten. Voor veel financiële instellingen vormt afhankelijkheid van softwareleveranciers, SaaS-oplossingen en cloudplatformen een substantieel risico.

Escrow4all ondersteunt organisaties hierbij met digitale escrow-oplossingen, waaronder:

• vastlegging van broncode, documentatie en configuraties
• escrow voor SaaS- en cloudomgevingen
• continuïteitsregelingen bij faillissement, overname of discontinuïteit
• onafhankelijke borging richting toezichthouders en auditors

Digitale escrow maakt het mogelijk om aantoonbaar te voldoen aan DORA- en NIS2-eisen rondom:

• supply chain security
• business continuity
• exit- en fallback-scenario’s

Daarmee is escrow geen juridische formaliteit, maar een praktisch risicobeheersingsinstrument.

Conclusie: DORA en NIS2 versterken elkaar

DORA en NIS2 zijn geen concurrerende regels, maar complementaire kaders. Samen dwingen zij financiële instellingen om digitale weerbaarheid structureel te organiseren. Technisch, organisatorisch én contractueel.

Door nu te investeren in:

• robuust ICT-risicobeheer
• heldere leveranciersafspraken
• digitale continuïteit via escrow

Zorg je ervoor dat je organisatie niet alleen compliant is, maar ook weerbaar tegen verstoringen die directe financiële en reputatieschade kunnen veroorzaken.

Wil je weten hoe escrow-oplossingen kunnen bijdragen aan DORA en NIS2-compliance en risicobeheersing in de financiële sector? Neem vrijblijvend contact op met Escrow4all of lees verder over digitale escrow voor de financiële sector.